Μια άλλη μυρωδιά που χαρακτηρίζει την Ελλάδα είναι αυτή της ρίγανης. Παρ'όλο που οι περισσότεροι από εμάς έχουν ξεχάσει τις θεραπευτικές της ιδιότητες, κανένας μας δεν την παραλείπει στη μαγειρική. Η ρίγανη είναι απαραίτητο συστατικό της χωριάτικης σαλάτας, συνοδευτικό της φέτας, της ελιάς, των ψητών στα κάρβουνα κρεάτων και άλλων τροφών. Η βοτανολογία ξεχωρίζει πολλά είδη origanum.
- Origanum vivide : η γνωστή σε όλη την Ελλάδα αυτοφυής ρίγανη με τα άσπρα ανθάκια της
- Origanum vulgare που φύεται στην Κεντρική Ευρώπη και ανθίζει κόκκινα (carmine)
- Origanum majoranis (ή majorana hortensis): η καλλιεργήσιμη μορφή της ρίγανης, για τις αυλές και τα παράθυρά μας
- Origanum dictamus ή heracleoticum που φύεται στα όρη της Κρήτης
Η ονομασία ματζουράνα προέρχεται μάλλον από το "αμάρακον", αρχαία ονομασία του φυτού. Αμάρακον, στα λατινικά "amarus", το πικρό δηλαδή που αναφέρεται στις πικρές ουσίες που περιέχει. Στην αρχαία Αίγυπτο καλλιεργούσαν τη ματζουράνα και την ονόμαζαν σόφο ή σάμψυχον (sopho-sampsuchum).
Σαν γνήσια μέλη της οικογένειας των χειλανθών, η ρίγανη, η ματζουράνα και το δίκταμο είναι βότανα θερμαντικά, τονωτικά του πετικού και του αναπνευστικού, κατά του κρυώματος κ.λπ. Πέρ'απ'αυτά όμως τα γενικά χαρακτηριστικά, καθένα έχει και μια ειδικότητα.
Η ρίγανη και η ματζουράνα είναι πολύ συγγενή βότανα. Είναι σχεδόν όμοια στην μορφή, τη γεύση, τη μυρωδιά, τη σύσταση και τις θεραπευτικές ιδιότητες. Και τα δύο, χάρη στο αιθέριο έλαιο και τις πικρές ουσίες που περιέχουν, βοηθούν άμεσα στο μεταβολισμό του λίπους και της χοληστερόλης και έχουν αντιβακτηριακή δράση. Καταναλώνοντας καθημερινά στην τροφή μας ρίγανη ή ματζουράνα βοηθάμε τον οργανισμό μας στην καλή λειτουργία του και τη διατήρηση της υγείας μας. Η ρίγανη έχει επιπλέον ειδική σχέση με τα γεννητικά όργανα των γυναικών. Ο ανθός της ως αφέψημα είναι αντισπασμωδικός και τονωτικός της μήτρας. Είναι βότανο εμμηναγωγό, βοηθά τη γέννα. Ποδόλουτρα ή μπάνια σε ρίγανη βοηθούν στην περίπτωση αμμηνόρροιας.
Στην αρωματοθεραπεία εκτός από τις προαναφερθείσες παθήσεις, χρησιμοποιούνται το αιθέριο έλαιο της ρίγανης για να δώσει θάρρος και τόλμη. Βοηθάει να "μαζέψει κανείς το κεφάλι του" και να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις και τις σκέψεις του. Δυο-τρεις σταγόνες στην μπανιέρα ή στο λάδι του μασάζ ή στο ειδικό λυχνάρι φτάνουν. Η αδελφή της ρίγανης, η ματζουράνα ήταν αφιερωμένη στην Αφροδίτη. Ακόμα και σήμερα στην Κύπρο, το νησί της Αφροδίτης, παρασκευάζεται ένα θαυματουργό λάδι άγριας ματζουράνας, δηλαδή ρίγανης, από τους μοναχούς της μονής του Κύκκου (σημ. για το μεταφραστή: Kykka) που βρίσκεται στο όρος Τρώοδος. Οι μοναχοί μαζεύουν και διυλύουν το λάδι. Μια-δυο σταγόνες σε επάλειψη φτάνουν για να γιάνουν πονόλαιμοι, κρυώματα και πόνοι αρθρώσεων.
Η ματζουράνα ενδείκνυται στη θεραπεία ελαφρών παθήσεων του νευρικού συστήματος και σαν αντισπασμωδικό. Κράμπες, ημικρανίες -ιδιαίτερα δεξιά- πονοκέφαλοι νευροφυτικής προέλευσης, κολλικοί του εντέρου, νευρικοί πόνοι στομαχιού. Στην αρωματοθεραπεία, εκτός των άλλων, χρησιμοποιείται το αιθέριο έλαιο της ματζουράνας για να "φέρει φως" σε σκοτεινές στιγμές της ψυχής μας, σε πένθος, πόνο, φόβο, απόγνωση, έρχεται το άρωμα της ματζουράνας να μας βοηθήσει να χαλαρώσουμε και να βρούμε νέες ισορροπίες.
Origanum dictamnus. Η ονομασία δίκταμνος, που προέρχεται από το "Δίκτη" (ονομασία όρους της Κρήτης) και το "θάμνος" (thamnos) χρησιμοποιείται από την εποχή του Αριστοτέλη. Ο δίκταμος έχει διαφορετική σύνθεση από τη ρίγανη και τη ματζουράνα. Εκτός απ'το αιθέριο έλαιο και τα πικρά, που ανήκουν σε όλη την οικογένεια, περιέχει και σαπωνίνες, λακτόνες και ένα αλκαλοειδές. Ο δίκταμος ανήκει στα θαυματουργά βότανα των αρχαίων Ελλήνων. Στο υπέροχο βιβλίο του Helmut Baumann "Griechische Pflanzenwelt" διαβάζουμε: ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για τη χολή, τα πνευμόνια και ως κατάπλασμα στα πρηξίματα. Ο Διοσκουρίδης για να γιατρεύει τα τραύματα από πολεμικά όπλα, η Αφροδίτη θεράπευσε με δίκταμο τον Αινεία στον Τρωικό πόλεμο. Ακόμα αναφέρει ότι ο Αριστοτέλης λέει ότι όταν τ'αγριοκάτσικα του Ψηλορείτη δέχονταν δηλητηριασμένα βέλη από του κυνηγούς, έτρωγαν δίκταμο μέχρι να πέσει το βέλος και να επουλωθούν οι πληγές. Έτσι λοιπόν βλέπουμε πως το βότανο αυτό έχει επουλωτική αλλά και πρωτεϊνολυτική δράση (λόγω του αλκαλοειδούς) μια και δρα ως αντίδοτο στο δηλητήριο. Επίσης είναι ένα εξαίρετο βότανο στη γυναικολογία. Βοηθά αποτελεσματικά σε περίπτωση λευκόρροιας, στην αποβολή του πλακούντα μετά τη γέννα, είναι γαλακταγωγό, εμμηναγωγό και βοηθά στη μείωση της έντασης σε περίπτωση νευρικής φύσεως προεμμηνοροιακού συνδρόμου (P.M.S.). Σε συνδυασμό με το μελισσόχορτο, τη λεβάντα και τη βαλεριάνα είναι τότε ένα υπέροχο αφέψημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου